İş sağlığı ve güvenliği konusunda, 6331 sayılı kanun işverene birçok görev ve sorumluluk vermiştir. İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanabilmesi için sadece işveren değil çalışanların da yapması gerekenler vardır.
Bu görev ve sorumlulukların karşılıklı yerine getirilmesi için işverenlerin çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği alanında eğitim sağlaması gerekmektedir. Bu eğitimler; işe başlamadan önce, çalışma yeri ya da iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi halinde verilmektedir. Değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak düzenlenen eğitimler gerekiyorsa tekrarlanmalıdır. Çalışanlar iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine katılmak ve eğitimde edinilen bilgileri uygulamakla yükümlüdür. 6331 sayılı kanuna göre çalışanlar iş sağlığı ve güvenliği alanında aldıkları eğitimin ardından diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle sorumludur.
İş sağlığı ve güvenliği eğitimi alan çalışanların sorumlulukları şunlardır:
- Çalışanlar 6331 sayılı kanuna göre, iş yerindeki araç, gereç, makine gibi cihazları kurallara uygun şekilde kullanmalıdır.
- Çalışanlar kendilerine verilen kişisel koruyucu donanımı doğru bir şekilde kullanarak kendilerini korumalıdır.
- İş yerinde herhangi bir alanda ciddi güvenlik açığı ya da bir tehlike ile karşılaşıldığında çalışanlar bu durumu işverene ya da çalışan temsilcisine bildirmekle yükümlüdür.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişleri tarafından yapılan iş sağlığı ve güvenliği teftişlerinde çalışanlar, iş yerinde belirlenen eksikliklerin ve mevzuat aykırılıklarının giderilmesi konusunda işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmalıdır.
- Çalışanlar denetim dışında da iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için işveren ve çalışan temsilcisi ile işbirliği yapmalıdır.
- İş yerine alkol ya da uyuşturucu madde almış olarak gelmek ya da iş yerinde bu maddeleri kullanmak yasaktır.
İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyulmamasının cezası
İş sağlığı ve güvenliği yasa tasarısında iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymayan çalışanların tazminatsız işten çıkarılacağı belirtilmiştir. İş sağlığı ve güvenliği sorumluluklarını yerine getirmeyen devlet memurlarına ise uyarma, kınama ya da maaş kesintisi gibi disiplin cezaları verilmektedir.